Złe samopoczucie, nerwowość, spadek libido, osłabienie odporności, utrata masy ciała albo wręcz przeciwnie – nabieranie dodatkowych kilogramów. Jeśli zauważysz u swojego mężczyzny te objawy, to oznaka, że przechodzi on andropauzę. Tak, mężczyźni też przekwitają.
Trzeba jednak powiedzieć, że przekwitanie u mężczyzn ma zupełnie inny przebieg i inny skutek. Andropauza u mężczyzn nie powoduje zatracenia zdolności reprodukcyjnych. Panowie mogą zostać ojcami niekiedy i do późnej starości, wielu nawet mimo podeszłego wieku jest sprawnych seksualnie. Menopauza z kolei jest dla kobiety ważną granicą. Jej przejście powoduje, zgodnie z nazwą (meno – miesiąc, pausis – przerwa), zatrzymanie cyklu miesiączkowego i utratę zdolności reprodukcyjnych.
Andropauza – skąd to się bierze?
Jedną z przyczyn powstawania andropauzy jest spadek poziomu testosteronu. Uważa się, że obniżenie wysokości tego hormonu następuje stopniowo już od 30. roku życia. Ale andropauza zwykle zaczyna się u mężczyzn nieco później, około 40.-60. roku życia. Wynika to z tego, że nie tylko testosteron odpowiada za jej powstanie. Wpływ na rozpoczęcie przekwitania ma także niski poziom hormonu wzrostu i DHEA, hormonu, który obok testosteronu, odpowiada za dojrzewanie płciowe mężczyzn. O tym, kiedy pojawią się pierwsze symptomy andropauzy i jaki będzie jej przebieg, decydują również czynniki genetyczne. Jeśli objawy andropauzy u ojca wystąpiły wcześnie i były intensywne, podobnych może spodziewać się syn. Uważa się także, że andropauza częściej występuje u mężczyzn, którzy cierpią na miażdżycę, cukrzycę i nadciśnienie. Objawy przekwitania mogą być także bardziej intensywne u tych osób, które mają nałogi, nie uprawiają sportu i nie dbają o dietę. Zdaniem lekarzy wystąpienie andropauzy jest bowiem nawet w większym stopniu zależne od ogólnego stanu zdrowia niż od wieku.
Nie u każdego i nie z taką samą siłą
Badania pokazały, że tylko około 10-20% mężczyzn między 50. a 60. rokiem życia przechodzi andropauzę. Nie u wszystkich daje ona wyraźne objawy. U niektórych panów przebiega ona tak łagodnie, że nie zdają sobie sprawy, że przeszli okres przekwitania. Niektóre symptomy jako pierwsze zauważają partnerki. Mężczyzna staje się bowiem nerwowy, drażliwy, miewa nastroje depresyjne. Do tego dochodzi pogorszenie pamięci i koncentracji, trudności ze snem, utrata masy ciała lub wręcz przeciwnie – nabieranie dodatkowych kilogramów. Andropauzie może towarzyszyć także nadmierna potliwość, osłabienie odporności, kołatanie serca, bóle stawów i mięśni. Niekiedy pojawiają się także zmiany w wyglądzie: mniejszy zarost na twarzy, zmiana wyglądu narządów płciowych. Najczęstszym jednak, ale też najbardziej odczuwalnym przez mężczyzn i ich partnerki objawem, jest spadek libido, rzadziej, ale również występującym jest kłopot z potencją.
Wizyta u specjalisty
To właśnie te ostatnie objawy najczęściej skłaniają mężczyzn do wizyty u specjalisty, zwykle za namową czy prośbą partnerek. I słusznie. Wiele objawów andropauzy można złagodzić, niektórych całkowicie się pozbyć. Warto jednak przed wizytą u lekarza zachęcić partnera, by wykonał kwestionariusz nazywany testem Adama. Można go bez trudu znaleźć w internecie. Składa się z kilku krótkich pytań dotyczących charakterystycznych dla andropauzy objawów, na które udziela się odpowiedzi „tak” lub „nie”. Jego wypełnienie ułatwi partnerowi późniejszą rozmowę ze specjalistą. Lekarz nie tylko będzie chciał bazować na wywiadzie, ale zleci także wykonanie podstawowych badań: morfologii, OB i analizy moczu, a dodatkowo także poziomu hormonów, m.in. testosteronu we krwi.
Objawowo
Andropauzę, podobnie jak menopauzę, leczy się objawowo. Mężczyznom z potwierdzonymi zaburzeniami hormonalnymi poleca się hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Kuracja testosteronem pomoże przywrócić popęd płciowy oraz pełną sprawność seksualną. Poprawia też samopoczucie i może mieć znaczący wpływ na zmniejszenie masy ciała – powoduje bowiem zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej. Kuracja hormonem – DHEA – przyczynia się z kolei do zwiększenia masy mięśni i ich wzmocnienia oraz do zmniejszenia tkanki tłuszczowej. Dowiedziono, że działa przeciwmiażdżycowo, pozytywnie stymuluje układ odpornościowy.
Nie każdemu pomoże
Trzeba jednak zauważyć, że terapia hormonalna nie u wszystkich mężczyzn przynosi oczekiwane rezultaty. Warto więc sięgać po inne rozwiązania. Zaburzenia sfery seksualnej można niwelować za pomocą środków poprawiających potencję. Lepiej niż najlepsze lekarstwa podziała zmiana trybu życia. Ważne, by zachęcać partnera do zerwania z nałogami, uprawiania sportu, zmiany diety. Dbanie o swoje ciało, regularna aktywność fizyczna mogą bowiem poprawić samopoczucie i tym samym znacząco zmniejszyć odczuwanie objawów andropauzy.
Trudny moment
Przechodzenie przez mężczyznę andropauzy to nie lada wyzwanie dla kobiety i relacji. Najtrudniejsze dla związku są towarzyszące andropauzie objawy na tle seksualnym: problemy z erekcją i osiągnięciem zadowolenia z życia seksualnego, brak odczuwania podniecenia, spadek libido. Wpływają one bowiem na poczucie męskiej wartości. To z kolei przekłada się na relacje w związku. Mężczyzna staje się wycofany, unika zbliżeń, oddala się od partnerki. Dlatego to kobieta ma podczas andropauzy do odegrania ważną rolę.
Przede wszystkim nie może krytykować i wytykać partnerowi słabości. Powinna być dla niego wsparciem i zapropnować wspólne rozwiązanie problemu: wizytę u specjalisty, zakup farmaceutyków poprawiających potencję. Warto też uświadomić partnerowi, że życie nie toczy się tylko w sypialni, i proponować wspólne spędzanie czasu: znaleźć wspólną pasję, uprawiać razem sport. Dobrym pomysłem jest wspólny wyjazd czy romantyczna kolacja, które pozwolą na nowo się do siebie zbliżyć. Kobieta podczas tego trudnego czasu musi wykazać się też cierpliwością. Rozdrażniony mężczyzna potrafi być przykry. Trzeba jednak zrozumieć, że to chwilowe trudności, i dać sobie czas. Podobnie jak menopauza, andropauza kiedyś się skończy. Warto postarać się, by jej objawy nie zniszczyły budowanych latami relacji.
Objawy andropauzy
Fizyczne
- zwiększenie tkanki tłuszczowej
- redukcja masy mięśniowej
- przerzedzenie owłosienia
- bóle różnych części ciała
- słabsza odporność
- większa podatność na schorzenia, np. nadciśnienie tętnicze
- kłopoty ze snem
- zaburzenia apetytu
- nadmierna potliwość
- uderzenia gorąca
- palpitacje serca
Psychiczne
- kłopoty z pamięcią i koncentracją
- zwiększona drażliwość
- odczuwanie niepokoju i lęku
- obniżenie nastroju
- negatywne nastawienie
Seksualne
- problemy z erekcją i osiągnięciem zadowolenia z życia seksualnego
- brak odczuwania podniecenia
- spadek libido